دکتر نسرین قربانی
میر نوروزی
یا پادشاه نوروزی، از مراسم هایی بود که هنگام نوروز در ایران برگزار می شد. در این مراسم برای تفریح فردی را به مدت چند روز بر تخت سلطنت می نشاندند و پادشاه حقیقی در آن چند روز از سلطنت کناره می گرفت. به همین خاطر میر نوروزی کنایه از پادشاهی بود که سلطنتش کوتاه بود و فرمانروایی اش متزلزل.
* فرهنگ اساطیر و داستان واره ها، محمد جعفر یاحقی، ص ۸۰۳ و ۸۰۴.
حاجی فیروز بازمانده ی آیین بازگشت ایزد شهید شونده یا سیاوش است. چهره‌ی سیاه او نماد بازگشت از جهان مردگان است و لباس سرخ او نیز نماد خون سیاوش و حیات مجدد ایزد شهید شونده و شادی او شادی زایش دوباره ی آنهاست که رویش و برکت با خود می‌آورند.
بنظر می رسد حاجی فیروزی که در آستانه عید نوروز با لباس قرمز و کلاه زنگوله دار و چهره ی سیاه در خیابان ها می بینیم تغییر یافته همان میرنوروزی است.
* جستاری چند در فرهنگ ایران، مهرداد بهار، ص۲۳۱.
به اعتقاد بهار، از سنت راه افتادن دسته ها با صورتک های سیاه، آنچه در ایران بازمانده، مراسم حاجی فیروز است با صورت هایی که عمدا سیاه شده است. ارتباط نوروز و مردگان را هنوز هم مردم با دیدار پیش از عید از آرامگاه مردگانشان و روشن کردن چراغ بر گورها و … می توان دریافت.