سیدمحمد ظمانی – کارشناس ارشد مدیریت دولتی(تحول)
چندی پیش خبر تاسف بار وقوع سیل در بخش کالپوش بار دیگر قلب مردم صبور و مظلوم کالپوش را آکنده از غم نمود. این اولین بار نیست که مردم کالپوش دچار خسارت در مواجهه با بلاهای طبیعی می شوند زلزله، برف سنگین، رانش زمین، خشکسالی از مواردی است که در کمتر از ده سال گذشته به سراغ این منطقه آمده است.
حال این سوال بوجود می آید که با توجه به موقعیت جغرافیایی این منطقه و حتی دیگر مناطق روستایی چه اقداماتی باید انجام داد تا روستائیان با دارا بودن زیرساخت مناسب با کمترین واقعه طبیعی دچار خسارات سنگین نشوند؟
آمایش سرزمینی و دیدبلند مدت مدیران می تواند به این امر کمک کند، اگر روستا بعنوان محلی برای زندگی دیده شود هر اقدام پیشگیرانه و توسعه محور که در شهرها ایجاد می شود در مقیاس کوچکتر در روستا ها نیز احداث می گردد.
شکل ساخت روستاها یا اصلاح آن از نظر قرارگیری منازل و زیرساخت ها در مسیر سیلاب ها، استحکام ساختمان ها، سالن های مدیریت بحران از جمله مورادی است که بعنوان اقدامات پیشگیرانه میتوان از آن ها نام برد.
در موضوع رونق کسب و کار و بالا بردن ضریب ماندگاری مردم در روستاها، معرفی ظرفیت های اقتصادی، فرهنگی و گردشگری روستا از جمله عواملی است که ضمن افزایش رفت و آمد افراد از شهرها به روستای مقصد آبادانی را به این مناطق می آورد.
خام فروشی یکی از مصیبت های اقتصاد ایران است که در روستاها به دلیل منشاء اقتصاد کشاورز محور بیشتر احساس می شود. افزایش جذابیت های روستاها برای ورود سرمایه گذاران صنایع تبدیلی و تکمیل زنجیره بسته بندی و صادرات می تواند به بالارفتن ارزش افزوده تولید محصولات کشاورزی، دامی و حتی صنایع دستی کمک شایانی نماید.
بعنوان مثال مدتی پیش جشنواره انگور شاهرود برگزار شد و جای تاسف دارد که شهرستان شاهرود با تولید بالای این محصول فاقد یک واحد تولید محصولات حوزه مشتقات انگور است.
در حوزه عدالت آموزشی باید به گونه ای عمل کرد که با ایجاد مشوق های مختلف در مدارس روستایی از تجهیزات و معلمان در سطح مدارس شهری استفاده شود. در بخش مقاطع تحصیلی هم به گونه ای عمل شود که مجموعی از نزدیک ترین روستاها و شهرهای کوچک دارای همه مقاطع تحصیلی باشند و حتی الامکان نیازی به عبور و مرور به شهرهای بزرگ وجود نداشته باشد.
با توجه به ظرفیت های بالای روستاهای شاهرود و میامی تعداد کثیری از مناطق روستایی دارای معادن غنی و ارزشمند است که برخی فعال و برخی دیگر غیرفعال هستند. موضوعی که می تواند رشد اقتصادی روستاهای شرق استان را متحول کند ولی دو سوال؛ چقدر از معادن نزدیک روستاها به پیشرفت منطقه یاری رساندند؟ چرا بسیاری از معادن نزدیک روستاها غیر فعال است؟
در حوزه رفاهی و خدماتی نیز نیازهای مردم روستا تفاوتی با مردم شهر ندارد، مردم روستا نیاز به خدمات اولیه و کافی دارو و درمان دارند، نیاز به مراکز بانکی و اداری دارند، نیاز به مراکز تفریحی و خرید دارند، نیاز به اینترنت پرسرعت و تکنولوژی دارند، نیاز به امنیت پایدارخواسته مردم روستا این است که در عین سادگی و حفظ اصالت روستایی بیشتر نیازهای روزمره شان در همان منطقه برطرف گردد.
همه این موارد و ده ها موضوع دیگر مجموعه ای از درخواست های روستائیان است که باید با برنامه ریزی و دیدبلند به آن ها پرداخت و در راستای عملیاتی کردن آن گام برداشت.